Czy niska cena wykonania niesie ze sobą zagrożenie dla jakości wykonania instalacji?

„System jest tak mocny jak najsłabsze jego ogniwo”

Czy zadajecie sobie pytanie jak wyglądają szczegóły waszej instalacji gwarantowanego zasilania? Czy jakość prac instalacyjnych zasilania gwarantowanego ma znaczenie dla ochrony Waszych serwerowni?  Czy wyobrażasz sobie skutki zaniedbań? Czy tylko system jest zagrożony? A może zagrożone jest również Twoje zdrowie i życie?

Ostatnie „odkrycia” serwisu Slider Technologies w instalacjach UPS wykonanych przez różnych dostawców zasilania gwarantowanego skłoniły nas do napisania tego artykułu. Natknęliśmy się bowiem na nieprawdopodobne wręcz niechlujstwo i zaniedbania wykonawców, które mogły doprowadzić do katastrofy, nie mówiąc o zagrożeniu dla niezawodności zasilanych odbiorników. Brak wyobraźni (lub jej bezmiar) osób wykonujących przedstawione na wybranych fotografiach instalacje po prostu szokuje!

Niejednokrotnie wydawane są przez Inwestorów poważne kwoty na zakup gwarantowanego zasilania. Inwestor jest przekonany, że w sytuacji krytycznej zasilanie gwarantowane zadziała, ale czy na pewno?  Można kupić najbardziej zaawansowane technologie, mieć dwa tory zasilania,redundancje UPS, równoległe baterie akumulatorów, systemy nadmiarowe, jednak to nic nie da gdy oddamy instalacje UPS w ręce niesolidnego i nieodpowiedzialnego dostawcy. Często nawet w miarę wnikliwe procedury odbiorcze nie ustrzegą nas przed zaniedbaniami, które przewrotny serwisant przed nami ukryje. Na zamieszczonych poniżej zdjęciach pokazujemy przykłady „pomysłowości” serwisantów. Jakość wykonania instalacji elektrycznych i połączeń baterii z zasilaczem UPS często z pozoru wyglądają poprawnie jednak gdy odsłonimy np. szafkę  bateryjną lub gdy przyjrzymy się metodzie zarabiania kabli to okaże się, że prawda o naszej instalacji jest zgoła inna.

Trzeba zadać sobie pytanie co jest powodem takiego niechlujstwa? Z pewnością nie ma usprawiedliwienia dla nieodpowiedzialnych Wykonawców i należy z całą stanowczością stwierdzić, że praktyki pokazane na zdjęciach są naganne. Jednak utrwalona praktyka dążenia do wykonania inwestycji za najniższą cenę prowadzi do obniżenia jakości wykonania instalacji. Dotyczy to zwłaszcza instalacji wykonanych przez Wykonawcę wyłonionego w ramach zamówień publicznych. Jednak praktyka kierowania się wyłącznie ceną przenosi się niejednokrotnie również na inwestorów prywatnych.  Maksymalne dążenie inwestora do osiągnięcia jak najniższej ceny zakupu powodują, że niesolidni dostawcy szukają oszczędności w realizacji zamówienia, a nawet z góry zakładają nierzetelne wykonanie zamówienia tak aby niską ceną zdobyć zamówienie. Można ubolewać, że tak powszechne jest kierowanie się niską ceną przy powierzaniu prac o tak dużym znaczeniu dla inwestycji gwarantowanego zasilania. Zrozumiałym jest, że nikt nie chce przepłacać, jednak są granice oszczędności. Jest nią z pewnością bezpieczeństwo. Jeśli oszczędności prowadzą do zagrożenia bezpieczeństwa związanego z użytkowaniem urządzeń lub wręcz stwarzają zagrożenie dla zdrowia i życia obsługi to sytuacja staje się naprawdę poważna, a wręcz alarmująca. Poniżej przedstawiamy napotkane dzieła niektórych instalatorów.

Fotografia po lewej przedstawia podłączenie przewodów obwodu DC – podłączenie pomiędzy szafą bateryjną a zasilaczem UPS. W niniejszym przypadku zasilacz UPS wykorzystuje 32 akumulatory o napięciu 12 V. W obwodzie występuje napięcie stałe na poziomie 400 V, a zabezpieczenie prądowe wynosi 40 A! „Profesjonalnie” zarobione końcówki przewodów umieszczone zostały w „dedykowanej” złączce bateryjnej. Tego typu połączenia nie można wykonywać za pomocą złączki śrubowej przeznaczonej na napięcie 380 V AC i prądzie max. 3 A.

Tego typu złączki serwis montujący ten zasilacz UPS widocznie bardzo polubił, bo znaleźć je można jeszcze w innych miejscach przy zasilaczu. Połączenie przewodu ochronnego.

Pomysłowość serwisu, który montował ten zasilacz jest nieograniczona. Obok ukazane zostało połączenie przewodu o większym przekroju niż średnica otworu.

Odpowiedź na stawiane w tytule pytanie po obejrzeniu zdjęć nasuwa się samo. Z drugiej strony jakość wykonania instalacji urządzenia wynika przede wszystkim z kultury technicznej samych instalatorów i firmy dla której pracują. Z punktu widzenia klienta trudno jest przez kilka godzin a czasami i dni patrzeć na ręce pracownikom, którzy instalują zasilacz UPS. Warto jednak od czasu do czasu przyjrzeć się wykonanej pracy przed montażem obudowy czy to szaf bateryjnych, czy też obudowy zacisków kablowych w myśl starego polskiego przysłowia „pańskie oko konia tuczy”.

Na zakończenie artykułu warto dać kilka wskazówek w jaki sposób ustrzec się przed niesolidnym wykonaniem instalacji.

1. Przed wyborem Wykonawcy powinno się sprawdzić jakość dotychczas wykonywanych instalacji z wybranych inwestycji.
2. Nie kierować się przy wyborze usługi jedynie ceną. Prosić o przedstawienie kompletnej oferty zgodnej z naszymi oczekiwaniami. Im wyższy stopień szczegółowości w ofercie tym mniej nieporozumień w trakcie realizacji.
3. Odbierać prace przed ich zakryciem.
4. Instalacje, połączenia sprawdzać wnikliwie. Jeśli mamy wątpliwości prosić o wyjaśnienia i pisemne deklaracje.
5. Mieć przygotowaną metodykę odbiorową.
6. Korzystać z wyspecjalizowanych instytucji lub firm podczas odbiorów i prób większych inwestycji.

Wydawać by się mogło, że jedynie sprawność zasilaczy impulsowych ma wpływ na wysokość rachunków za prąd. Jak się jednak okazuje sprawność oferowanych na rynku zasilaczy jest zbliżona, a inny parametr techniczny, który często jest pomijany może spowodować znaczne zwiększenie kosztów odbioru energii elektrycznej.
Urządzenia wymagające zasilania prądem stałym wykorzystują coraz częściej zasilacze impulsowe wyposażone na wejściu w aktywny prostownik. Tego typu prostowniki ze względu na pobór nieodkształconego prądu spotykane są obecnie w: zasilaczach UPS, układach napędowych, prostownikach bateryjnych i siłowniach telekomunikacyjnych. Zaletą aktywnych prostowników jest możliwość pracy bez poboru mocy biernej czyli ze współczynnikiem mocy równym 1.
Niestety w praktyce okazuje się, że producenci skupili się na poprawie współczynnika mocy biernej, ale indukcyjnej zaniedbując nieco moc bierną pojemnościową. Oszczędności w wykonaniu obwodów mocy oraz układów sterowania prostownika, niepełne testy przed dopuszczeniem do sprzedaży powodują, że tanie rozwiązania zasilaczy UPS lub innych urządzeń wykorzystujących prostowniki aktywne, przy obciążeniach mniejszych niż nominalne powodują przepływ mocy biernej o charakterze pojemnościowym. W zdecydowanej większości przypadków urządzenia energoelektroniczne są niedociążone, a co za tym idzie użycie tańszych rozwiązań takich urządzeń powodować może ponad umowny przepływ mocy biernej pojemnościowej. W zależności od operatora systemu dystrybucyjnego oraz od podpisanej umowy przyłączeniowej może okazać się, że koszt kar za pobór mocy biernej pojemnościowej przewyższy koszt zakupu energii czynnej. Można to zaobserwować już przy współczynniku mocy cos(φ) równym 0,88 dla obiektu zasilanego z sieci niskiego napięcia. W takim przypadku dla układu pracującego przy obciążeniu mocą czynną 10 kW i mocą bierną pojemnościową 5,4 kvar koszt rozliczenia przepływu mocy biernej wynieść może 27 tyś zł. rocznie! Koszty takie zdecydowanie przekraczają wartość zasilacza UPS.
Wybór sprawdzonego rozwiązania, które utrzymuje współczynnik mocy równy 1 w szerokim zakresie pobieranej mocy czynnej, może pozwolić na uniknięcie wysokich kar, lub konieczności instalacji kosztownych i wywołujących kolejne problemy kompensatorów mocy biernej pojemnościowej. Tani zakup nie oznacza również taniej eksploatacji, warto o tym pamiętać.